آنچه باید از ضرر دادن در بازار بورس بدانید

چرا باید یاد بگیرید تا در بازار بورس با ضرر صحیح، به سود برسید؟ این مطلب به طرز موشکافانه به این سوال پاسخ خواهد داد…

می‌دانم که به نظرتان کلیشه‌ای و تکراری خواهد آمد اما ضرر کردن واقعاً بخشی از فرایند موفقیت در بازار بورس است، خصوصاً در معامله. اگر می‌خواهید به معامله‌گری حرفه‌ای تبدیل شوید، باید علاوه بر آموختن نحوه انجام معاملات،‌درست ضرر کردن را آموخته باشید.

شاید این موضوع خیلی جذاب نباشد و شاید هم اصلاً نخواهید این مقاله را بخوانید؛ اما به شما قول می‌دهم که در این صورت، اشتباه بزرگی را مرتکب می‌شوید! اگر به اهمیت ضرر کردن صحیح در بازار واقف نشوید، هیچ‌گاه نخواهید توانست در مقام یک معامله‌گر پول به دست آورید و سود کنید. بنابراین، اگر می‌خواهند بدون ضرر کردن، یک‌شبه پولدار شوند، نیازی نیست تا ادامه این مطلب را بخوانید! اما آن‌هایی که واقعاً می‌خواهند شانسشان در کسب سود مستمر در بازار را افزایش دهند، لطفاً به ادامه مطلب بپردازید.

آمادگی ذهنی کسب کنید

ذهنتان را برای درست ضرر دادن آماده کنید. گاهی معامله‌گران تازه‌کاری را می‌بینم که به طرق مختلف سعی می‌کنند از ضرر کردن اجتناب کنند. انسان‌ها به‌صورت غریزی، طوری برنامه‌ریزی‌شده‌اند تا از شکست فرار کنند؛ این مسئله کاملاً طبیعی است.  اما وقتی پای معامله‌گری در میان باشد، این برنامه‌ریزی به ما آسیب‌های زیادی زده و نتیجه آن‌هم چیزی نیست جز ریال‌های بی‌زبانی که در بازار بورس دود شده و به هوا می‌رود!

متأسفانه، ضرر کردن بخشی از معامله است؛ در غیر این صورت،‌همه فعالین بازار الآن میلیاردر بودند؛ و همگی می‌دانیم که چنین چیزی ممکن نیست. این‌یک واقعیت است؛ شما بالاخره در معاملاتتان ضرر می‌دهید. اگر این ضررهای از قبل تعیین‌شده و محاسبه‌شده را ندهید، مطمئن باشید که در یکجایی، بالاخره، ضرری خانمان‌سوز را تجربه خواهید کرد و بخش زیادی از سرمایه‌تان را به باد می‌دهید. یادتان باشد؛ شما می‌توانید بروز ضرر را به تعویق بیندازید اما نمی‌توانید به‌طور کامل از آن اجتناب کنید و یک همبستگی مستقیمی میان میزان به تعویق انداختن ضرر و بزرگی آن وجود دارد. کاری که ما می‌توانیم انجام دهیم “صرفاً” مدیریت این ضررهاست.

باید ضرر را به‌عنوان هزینه فعالیت در بازار بپذیریم. هر تجارتی هزینه‌هایی دارد که برای کسب سود، باید آن‌ها را پذیرفت. اگر شما رستورانی داشته باشید، با هزینه‌های عملیاتی همچون غذا، نیروی کار، اجاره، قبوض و … روبرو خواهید بود. اگر درآمد شما از تمامی این هزینه‌ها پیشی بگیرد، شما سود می‌کنید و در غیر این صورت،‌ضرر خواهید کرد.

درنتیجه، در معامله‌گری هم هزینه‌های شما، ضرر دادن در معامله و همین‌طور کارمزد کارگزار است. اگر به ضررهای معاملاتی‌تان به‌عنوان بخشی از هزینه‌های معاملات بنگرید، تفکرتان را از «اجتناب از ضرر» به «مدیریت ضرر» هدایت می‌کنید.

درست زیان دادن را یاد بگیریم!

باید درست زیان دادن را یاد بگیریم؛ با این کار ، یاد می‌گیریم تا ضررهایمان را کمتر از درصد مشخصی در هر معامله کنترل کنیم؛ منظورم همان نسبت سود به زیان در  معاملات است. نکته مهم این است که شما تصمیم می‌گیرید که چه مقدار از پولتان را در هر معامله به خطر بیندازید؛ درنتیجه، این توانایی به شما قدرت حذف سورپرایزها و درنتیجه، حذف احساسات و هیجان در بازار را می‌دهد.

معمولاً معامله‌گران به دو دلیل پس از شکست دچار درد و ناامیدی می‌شوند:

• انتظار دارند که در معامله‌ای سود کنند اما در عوض، ضرر می‌کنند
• آن‌ها پول بیشتری، در مقایسه با مقداری که به لحاظ روانی قادر به پذیرش آن هستند،‌از دست می‌دهند

خوشبختانه، اگر تصمیم بگیرید که با خودتان صادق باشید و حقیقت را بپذیرید، به‌راحتی می‌توانید بر این مسائل غلبه کنید. برای مدیریت انتظاراتتان از معامله، شما باید بدانید که در هر معامله‌ای ممکن است ضرر کنید و شما هیچ‌وقت نمی‌توانید به‌طورقطع، مطمئن باشید که در کدام معامله (البته با رعایت لبه معاملاتی‌تان) سود خواهید کرد و در کدام‌یک ضرر خواهید داد. درنتیجه، هیچ‌وقت، حتی زمانی که همه‌چیز در ظاهر به نفع شماست، نباید انتظار سود از معامله‌ای داشته باشید.

به همین دلیل، شما هیچ‌وقت نباید بیش از مقداری که به لحاظ احساسی و ذهنی قادر به تحمل از دست دادنش هستید، در معامله‌ای ریسک کنید. و با توجه به اینکه شما هیچ‌وقت نخواهید دانست که در کدام معامله سود می‌کنید و در کدام معامله ضرر می‌دهید، درواقع، نمی‌توانید در معامله‌ای، بیش از چنین سطوحی، ریسک بپذیرید. اما اگر درهرصورت،‌این کار را انجام دادید، دیگر خودتان مقصرید و تمامی اشتباهات معاملاتی‌ای که درنتیجه این‌یک اشتباه مرتکب خواهید شد هم تقصیر کسی جز خودتان نخواهد بود.

این نکته را به خاطر داشته باشید: برای اینکه بتوانید درست ضرر بدهید، ابتدا باید تفکرتان نسبت به ضرر را تغییر دهید. شما باید از «اجتناب از ضرر» به‌سوی پذیرش آن‌ها و یادگیری نحوه کنترل و مدیریت آن‌ها گام بردارید. شما باید «انتظارتان از کسب سود در هر معامله» را به قبول این حقیقت که نمی‌توان در هر معامله‌ای سود کرد، تغییر دهید. شما نمی‌دانید در کدام معامله سود خواهید کرد و در کدام‌یک ضرر ؛ همین‌طور باید از پذیرفتن ریسکی بیش ازآنچه در هر معامله به لحاظ ذهنی و روحی قادر به پذیرش آن هستید، به‌شدت اجتناب نمود.

چطور درست ضرر کنیم

خب؛ شما تا بدین جای مطلب را خوانده‌اید و ماهیت معامله‌گری را نیز پذیرفتید؛ منظورم همان توزیع تصادفی معاملات سود ده و زیان ده است.

حال بیایید به ۵ روش ساده که روش درست ضرر کردن در هر معامله را نشان می‌دهد، بپردازیم:

1. قدم اول، پذیرش این است که شما درهرصورت ضرر خواهید کرد. وقتی این مسئله را پذیرفتید، می‌توانید به قدم دوم بروید که در مورد آماده‌سازی یک برنامه جهت به حداقل رساندن ضررهایتان است.
2. سپس، مقداری که می‌توانید در هر معامله ازدست‌داده و به لحاظ احساسی و ذهنی، آن را می‌پذیرید، را تعیین کنید. یادتان باشد که نباید ریسک را به درصد محاسبه کنیم؛ بلکه باید آن را برحسب تومان عنوان کنیم.
3. حال باید اندازه موقعیتتان در هر معامله را تعیین کنید. برای این کار، باید در ابتدای امر، حد ضررتان را تعیین کنید و سپس، ببینید که چه تعداد سهم را می‌توانید معامله کنید و درعین‌حال از حد زیانِ ‌تعیین‌شده در هر معامله، فراتر نروید. یادتان باشد که حد ضررتان را بر اساس ماهیت بازار و نه میزان طمع یا احساساتتان تعیین کنید!
4. معامله بزنید و فراموش کنید. بعد از انجام معامله و تعیین نقاط ورود، خروج و اندازه موقعیتتان، باید برای مدتی بی‌خیال معامله‌تان بشوید. یکی از مهم‌ترین راه‌های یادگیری درست ضرر دادن این است که در معاملاتتان بیش‌ازحد دخالت نکنید. در بسیاری از اوقات، خارج کردن خودتان از معادله بعد از انجام معامله، بهترین راه است و من این راه را به‌تمامی تازه‌واردها به دنیای بورس پیشنهاد می‌دهم.
5. سعی نکنید از ضرر اجتناب کنید. درست در اینجاست که روانشناسی وارد عمل می‌شود و می‌تواند کل قضیه را به هم بریزد. شما نباید اشتباهات بزرگی همچون جابجا کردن حد ضررتان، هم‌زمان با پایین آمدن قیمت، مرتکب شوید. یادتان باشد شما نمی‌توانید از ضرر فرار کنید و درنهایت، ضرر خواهید داد؛ حتی اگر موفق شوید برای این بار هم از آن اجتناب کنید، عادت بدی را در خود ایجاد خواهید کرد که درنهایت منجر به اشتباهی بزرگ به قیمت سرمایه معاملاتی‌تان خواهد شد. شما باید به استراتژی‌تان وفادار بمانید، منظم باشید و بپذیرید که بازار هر از چند گاهی شمارا متوقف خواهد کرد. یک خروج موفقیت‌آمیز از یک معامله می‌تواند رسیدن به سود یا پذیرفتن ضرر از پیش تعیین‌شده باشد. اگر آن ضرر را بپذیرید، کماکان خروجی موفقیت‌آمیز داشته‌اید. موفقیت، در چسبیدن به برنامه‌تان و منظم باقی ماندن نهفته است.

تفکرات نهایی درباره درست ضرر دادن

از شما می‌خواهم نکات این مقاله را دست‌کم نگیرید؛ در این صورت، بزرگ‌ترین اشتباه یک معامله‌گر را مرتکب خواهید شد. این موارد شاید بدیهی به نظر بیایید اما یادگیری آن حداقل برای شخص بنده هزینه‌های سنگینی در برداشته است. شما باید غرور و احساستان به کسب سود در هر معامله را کنار بگذارید چون هر دو مورد منجر به ضرر شما در بازار می‌شوند و شما هم نمی‌خواهید ضرر کنید.

معامله‌گری برای اکثر افراد دشوار است زیرا آن‌ها نمی‌توانند با این حقیقت کنار بیایند که در کنار سود در معاملات، ضرر را هم تجربه خواهند کرد. اکثر آن‌ها با تلاش جهت اجتناب از ضرر، نتایج بدی را از ضررهایشان کسب می‌کنند و با این کارها یک هیولا می‌سازند؛ این هیولا، همان عادات معاملاتی بد است که درنهایت، حساب معاملاتی‌شان را صفر خواهد کرد. پیش‌تر بارها تأکید کردم که این عادات ماست که تصمیماتمان را می‌سازد؛ کتاب «اثر مرکب از دارن هاردی» را هم معرفی نمودم.

تنها راه برد در معاملات، کنترل و مدیریت ضررهایتان است تا با کنترل آن درنهایت، سودی را برایتان به‌جا بگذارند. یادتان باشد معامله‌گری درست مانند داشتن یک بیزنس است؛ درآمد شما باید از هزینه‌هایتان فراتر رود تا سود کسب کنید.