ضرر پایان بازی نیست

بازار بدجوري «دم» كرده است. چهره‌ها نگرانند و اصلاً اوضاع بر وفق مراد نيست. «تب فروش» به جان بازار افتاده است و «ديوانه‌هاي پا برهنه‌اي» كه تا ديروز سرمست از يكي‌ دو قران سود دلالي، بي‌مهابا خريد مي‌كردند اكنون هم با همان تئوري بي‌مهابا، فقط مي‌فروشند!

مي‌شود به اين گروه «كف‌هاي روي آب» لقب داد. آنها در تلاطم بازار به وجود مي‌آيند و يكي دو متر آن طرف‌تر از جريان بازار، محو مي‌شوند و از بين مي‌روند.«بزدل‌»ها خاصيت ديگري ندارند. آنها فقط مزه بازار هستند. وزني ندارند اما ورود و خروج آنها چند ساعتي، بازار را متلاطم مي‌كند اما چند روز بعد، از آنها فقط نمادي در ماشين‌بورس باقي مانده است.

عكس‌العمل سريع در بورس

ويژگي بزدل‌ها در عكس‌العمل‌هاي سريع‌شان نيست. هر چند عكس‌العمل سريع در بورس اوراق بهادار مي‌تواند يك حسن باشد اما خيلي‌ها از اين خيار، فقط به قسمت انتهايش گاز زده‌اند. بنابراين بازار، اول براي آنها تلخ است و رفته‌رفته شيرين مي‌شود. اما گروه ديگري هم هستند كه برعكس از همان ابتدا، خيار را از قسمت شيرينش گاز زده‌اند.

اگر از دسته اول هستيد، به خاطر خدا بايستيد تا خيار به قسمت شيرينش برسد. به خدا تقصير كسي نيست كه شما خيار را چشم بسته و از انتها گاز زده‌ايد. شما هم مي‌توانستيد، كمي به خيار نگاه كنيد و بعد با چشمان كاملاً باز، از قسمت شيرينش گاز بزنيد.با اين حال عيب كار اينجا است كه هر كس خيار بورس را از قسمت شيرينش گاز زده، خودش به تنهايي آن را خورده است اما آن كسي كه خيار را از انتهايش چشيده است، عالم و آدم را خبردار كرده و او را از هرگونه خوردني معذور داشته است.

عيب بازار همين است:

بين چند سهام‌دار تحصيل‌كرده با تجربه و بين چند تحليلگر خبره مالي، ده‌ها سهام‌دار ترسوي بزدل هم وجود دارد.

درست مثل دموكراسي اصليتي مطلوب دارد اما حق رأي انسان‌هاي چشم بسته، نتيجه آن را از ديكتاتوري هم تلخ‌تر مي‌كند. البته فراموش نبايد كرد كه انسان‌ها بسته به خصوصيات ذاتي خود، درجه ريسك متفاوتي دارند. يك نفر خونسرد مي‌ايستد، همه چيز را زير نظر مي‌گيرد و از زمين لرزه‌هاي كوچك نمي‌ترسد و در نهايت به آن چه از بازار مي‌خواهد، مي‌رسد. اما ديگري را مجسم كنيد، صبح وارد مي‌شود و ظهر با زيان و پشيمان از بازار فرار مي‌كند.

دست ما كه نمي‌رسد. اما شما كه با خيلي‌ها ارتباط داريد، لطفاً تأكيد كنيد كه بازار بيش از سرمايه، به صبر و تعقل نياز دارد. نمي‌شود كه هر روز آسمان آبي باشد. اصلاً تلاطم و سيل و زلزله و انفجار، جزء ذات بازار است. پس به خاطر خدا اگر اهل ريسك نيستيد پا به اين بازار پرريسك نگذاريد. اما من به شما اطمينان مي‌دهم كه «ريسك پايان بازي بورس نيست» بلكه آغاز راهي است براي بازدهي.البته نبايد به خيلي‌ها خرده گرفت مي‌دانيد چرا، در بازاري كه «هيچ كس راست نمي‌گويد» نمي‌شود عادلانه بازي كرد. چرا كه شرايط اصلاً شفاف نيست…

برگرفته از گاه نمای  پرویز گیلانی