قراردادهای آتی | انواع و کاربردها

با قراردادهای آتی، انواع و کاربردهای آن در رها سرمایه آشنا شوید. در دنیای پرشتاب بازارهای مالی، جایی که نوسانات قیمت مانند موج‌های خروشان دریا هستند، ابزارهایی برای این نوسانات و کسب سود پایدار مورد نیاز است. یکی از این ابزارهای قدرتمند، قرارداد آتی است. قراردادی که به شما امکان می دهد تا آینده را پیش بینی کرده و بر اساس تصمیمات آن سرمایه گذاری کنید. در این مقاله به بررسی جامع قرارداد آتی، انواع و کاربردهای آن میپردازیم.

قراردادهای آتی چیست؟ 

تعریف ساده و قابل فهم از قرارداد آتی: قراردادهای آتی توافقی الزام‌آور بین دو طرف است که بر اساس آن، یکی از طرفین متعهد می‌شود در تاریخ مشخص در آینده، مقدار مشخصی از یک دارایی خاص (مانند، کالا، ارز و …) را با قیمتی که تعیین می‌شود، به طرف مقابل بفروشد یا از او بخرد. به عبارت ساده تر، قرارداد یک شرط بندی بر روی قیمت آینده یک دارایی است. قرارداد آتی مانند شمشیری دو لبه است که هم می‌تواند به شما سود هنگفتی بسیار دهد و هم شما را با زیان سنگینی روبرو کند. برای استفاده موفقیت‌آمیز از این ابزار، درک مکانیزم کارکرد آن و همچنین مدیریت ریسک بسیار مهم است.

مهم‌ترین ویژگی‌های قرارداد آتی: استانداردسازی، سررسید مشخص، تسویه روزانه، اهرم مالی

بیشتر بخوانید: اهرم در بازارهای آتی | هر آنچه باید بدانید!

استفاده از قراردادهای آتی:

• • حفاظت از پرتفوی: استفاده از قرارداد آتی به عنوان ابزاری برای پوشش نوسانات قیمت دارایی ها
  • افزایش بازدهی: امکان کسب سود از افزایش یا کاهش قیمت دارایی ها
  • توسعه استراتژی‌های سرمایه‌گذاری: استفاده از قراردادهای آتی با سایر ابزارهای مالی برای ایجاد استراتژی‌های پیچیده.

عوامل مرتبط با قراردادهای آتی:

• • ریسک بازار: نوسانات شدید قیمت دارایی پایه می‌تواند منجر به آسیب‌های قابل توجه شود
  • خطر اعتبار: احتمال عدم وجود مخالفت در انجام عملیات خود

انواع قراردادهای آتی 

• قراردادهای آتی کالایی: قراردادهایی که بر روی کالاهای مانند نفت، طلا، گندم و … منعقد می‌شوند.
• قراردادهای آتی مالی: قراردادهایی که بر روی دارایی های مالی مانند سهام، شاخص های بورسی، ارز و … منعقد می شوند.
• شاخص‌های آتی: قراردادهایی که بر روی شاخص‌های بورسی مانند شاخص S&P 500 منعقد می‌شوند.

کاربردهای قراردادهای آتی 

• پوشش خطر: محافظت از پرتفوی در برابر نوسانات قیمت
• هفته‌بازی: کسب سود از نوسانات کوتاه‌مدت قیمت
• آربیتراژ: بهره‌برداری از تفاوت قیمت در بازارهای مختلف
• ساخت پرتفوی های سفارشی

ویژگی های کلیدی قرارداد آتی

• استانداردسازی: شرایط قراردادهای آتی توسط بورس تعیین می‌شود و همه قراردادها دارای ویژگی‌های یکسانی هستند.
• سررسید مشخص: هر قرارداد آتی دارای تاریخ انقضا است که در آن تاریخ، طرفین موظف به انجام کارهای خود هستند.
• تسویه روزانه: تفاوت بین سود و زیان روزانه هر قرارداد به حساب سرمایه گزاران واریز یا کسر می‌شود.
• اهرم مالی: با استفاده از اهرم مالی، می‌توان با مقدار اندکی سرمایه، قرارداد آتی با ارزش خرید یا فروش کرد.

عوامل تاثیر گذار بر قیمت قرارداهای آتی

قیمت قراردادهای آتی به عنوان یک ابزار مالی مشتقه، تحت تأثیر عواملی است که قرار می‌گیرند. این عوامل می‌توانند داخلی یا خارجی باشند و به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر قیمت‌ها اثر بگذارند. در ادامه به برخی از مهم ترین این عوامل اشاره می کنیم:

اساسی

پیشنهاد و تعیین: هر بازار دیگری، ترکیب بین عرضه و استفاده برای یک پایه، قیمت قرارداد آتی آن را تعیین می‌کند. افزایش تقاضا باعث افزایش قیمت و افزایش تولید باعث کاهش قیمت می‌شود.

اقتصادی

• نرخ بهره: تغییرات نرخ بهره می‌تواند برای فرصت نگهداری دارایی‌ها و در نتیجه بر قیمت قراردادهای آتی تأثیرگذار باشد.
• نرخ تورم: نرخ تورم بالا می‌تواند باعث افزایش قیمت کالاها و در نتیجه افزایش قیمت قرارداد آتی کالایی شود.
• رشد اقتصادی: وضعیت اقتصادی معمولاً با افزایش بر روی کالاها و خدمات همراه است و می‌تواند به افزایش قیمت قراردادها منجر شود.
• رویدادهای سیاسی: رویدادهای سیاسی مانند انتخابات، جنگ‌ها، تحریم‌ها و تغییرات در سیاست‌های دولت‌ها می‌توانند بر بازارهای مالی و در نتیجه قیمت قراردادهای آتی تأثیر بگذارند.
• تغییرات در قوانین و مقررات: تغییرات در قوانین و مقررات مربوط به بازارهای مالی نیز ممکن است بر قیمت قرارداد آتی تأثیرگذار باشد.

فنی

• تحلیل تکنیکال: روش‌ها با استفاده از ابزارهای تحلیل تکنیکال شبیه‌ها، اندیکاتورها و الگوها، سعی می‌کنند روندهای قیمتی را پیش‌بینی کنند و بر اساس آن تصمیم به خرید یا فروش می‌گیرند.
• سطح حمایت و مقاومت: سطح حمایت و مقاومت، سطح قیمتی هستند که در گذشته به عنوان بالاترین رتبه مهم خرید و فروش عمل کرده‌اند و می‌توانند در آینده نیز بر قیمت‌ها تأثیر بگذارند.
• حجم رشد: افزایش حجم می‌تواند نشان‌دهنده افزایش سرمایه‌گذاران به دارایی باشد و بر قیمت یک آن تأثیر بگذارد.

روانشناسی

• احساسات بازار: احساسات حاکم بر بازار مانند ترس، طمع، خوش‌بینی و بدبینی می‌تواند بر تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران باشد و در نتیجه بر قیمت‌ها تأثیر بگذارد.
• رفتار: سرمایه‌گذاری‌های سرمایه‌گذاری‌ها می‌توانند از رفتار سایر سرمایه‌گذاری‌ها انجام دهند که این می‌تواند باعث تقویت روندهای قیمتی شود.

موارد دیگر

• عوامل خاص هر دارایی: هر دارایی پایه دارای ویژگی‌های خاص خود است که می‌تواند بر قیمت قرارداد آتی آن تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، شرایط آب و هوایی بر قیمت قرارداد آتی کشاورزی و کشف ذخایر جدید بر قیمت قرارداد آتی کالاهای معدنی موثر است.
• اخبار و رویدادهای اقتصادی: اخبار و رویدادهای مشابه گزارش‌های منتشر شده، نتایج شرکت‌ها و بحران‌های جهانی باعث نوسانات شدید در قیمت قراردادهای آتی می‌شوند.

در کل، قیمت قرارداد آتی تحت تأثیر عوامل مختلف قرار دارد و پیش‌بینی دقیق آن بسیار مشکل است. عوامل موفق معمولاً از ترکیبی از تحلیل های بنیادی، تکنیکال و روانشناسی برای تصمیم گیری استفاده می کنند.

بهترین کاندیدا برای قرارداهای آتی

قراردادهای آتی ابزارهای مالی قوی هستند که می‌توانند فرصت‌های سرمایه‌گذاری جذاب و همچنین ابزارهای قابل توجه را به همراه داشته باشند. به همین دلیل، این نوع سرمایه‌گذاری برای همه مناسب نیست و نیازمند دانش، تجربه و مدیریت ریسک بالایی است.

چرا قراردادهای آتی برای همه مناسب نیست؟

• پیچیدگی: قراردادهای آتی ابزارهای مالی پیچیده نسبت به بسیاری از ابزارهای سرمایه‌گذاری دیگر هستند. درک کامل مکانیسم عملکرد آن‌ها، عوامل کار بر قیمت و استراتژی‌های مختلف، مورد مطالعه و آموزش دقیق است.
• شاخص بالا: نوسانات شدید قیمت دارایی های پایه، اهرم مالی و تسویه روزانه از عواملی هستند که جذابیت سرمایه گذاری در قرارداد آتی را افزایش می دهند. ممکن است در کوتاه‌مدت ضررهای قابل توجهی متحمل شوید.
• نیاز به مدیریت ریسک فعال: برای کاهش ریسک، باید از استراتژی‌های مدیریت ریسک مانند حد ضرر استفاده کرد و به طور مستمر خود را تحت نظر داشت.
• نیاز به زمان و انرژی: سرمایه‌گذاری در قرارداد آتی نیازمند صرف زمان و انرژی قابل توجه برای تحلیل بازار و مدیریت ریسک است.
• احتمال ضرر کامل سرمایه: در صورت عدم مدیریت صحیح، ممکن است تمام یا بخش قابل توجهی از سرمایه خود را از دست بدهید.

چه کسانی می‌توانند در قراردادهای آتی سرمایه‌گذاری کنند؟

• سرمایه‌گذاران حرفه‌ای: کسانی که دانش و تجربه کافی در زمینه بازارهای مالی و قراردادهای آتی دارند و می‌توانند عوامل مرتبط با این نوع سرمایه‌گذاری را مدیریت کنند.
• سرمایه‌گذاری‌هایی که به دنبال بازدهی بالا هستند: اگر انتظار بالایی دارید و به دنبال کسب بازدهی بالا در کوتاه‌مدت هستید، می‌تواند قراردادهای آتی برای شما مناسب باشد.
• سرمایه‌گذاری‌هایی که می‌خواهند پرتفوی خود را مدیریت کنند: می‌توان از قراردادهای آتی برای پوشش نوسانات قیمت دارایی‌های دیگر در پرتفوی خود استفاده کرد.

چه کسانی نباید در قراردادهای آتی سرمایه گذاری کنند؟

• سرمایه‌گذاران مبتدی: در صورت تجربه کافی در بازارهای مالی، بهتر است قبل از سرمایه‌گذاری در قرارداد آتی، دانش و مهارت‌های خود را افزایش دهید.
• افراد کم توان در مقابل از دست دادن سرمایه: از دست دادن سرمایه برای شما قابل تحمل نیست، بهتر است در قراردادهای آتی سرمایه گذاری کنید.
• افرادی که به دنبال سرمایه‌گذاری بلندمدت هستند: قرارداد آتی بیشتر برای سرمایه گذاری کوتاه‌مدت و میان‌مدت مناسب هستند.

نتیجه گیری

ابزارهای آتی قدرتمندی برای سرمایه‌گذاری هستند که به آن‌ها امکان می‌دهند تا در بازارهای مالی فعال شوند و بازدهی پرتفوی خود را افزایش دهند. با این حال، سرمایه گذاری در قراردادهای آتی نیازمند دانش و تجربه کافی است. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد قرارداد آتی، پیشنهاد می‌شود کتاب آموزش جامع پیشگامان بورس را در سایت رها سرمایه مطالعه کنید. این کتاب به شما کمک می‌کند تا با اصول سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی و به ویژه قراردادهای آتی آشنا شوید.

سوالات متداول 

آیا سرمایه گذاری در قراردادهای آتی برای همه مناسب است؟

خیر، سرمایه‌گذاری در قرارداد آتی نیازمند دانش و تجربه کافی است.

چگونه می‌توان در قراردادهای آتی سرمایه‌گذاری کرد؟

برای سرمایه گذاری در قرارداد آتی، باید از طریق یک کارگزاری، اقدام کنید.

چه عواملی بر قیمت قراردادهای آتی تاثیر می‌گذارند؟

پیشنهاد و استفاده، نرخ بهره، نرخ تورم سیاسی و اقتصادی و …

چگونه می توان سرمایه گذاری در قرارداد آتی را کاهش داد؟

از استراتژی‌های مدیریت ریسک و گذاشتن حد ضرر استفاده کنید.