ورود به دنیای بورس

امروزه رشد بی‌نظیر شاخص بورس همه را متحیر ساخته است. بورس این روزه‌ها شبیه به گاو بی شاخ و دمی است که با شاخ‌هایش قیمت‌ها را به سمت رکوردهای جدید سوق داده است. شاخص بورس مرز یک‌میلیون واحد را شکست و رکورد تاریخی زد؛ همین امر باعث شده تا عده‌ی زیاد به جان بورس بیوفتند! اما هنوز بسیاری از کاربران سؤالات مشابهی را مطرح می‌کنند؛ با این مضمون که آیا بازار بورس مکان مناسبی برای سرمایه‌گذاری است یا خیر؟

طبیعتاً سرمایه‌گذاری در بورس نیاز به تخصص دارد و نمی‌توان بی گودال به آب زد. اما شاید برای افراد تازه‌واردی که هنوز با زیر و خم این بازار آگاه نیستند صندوق‌های سرمایه‌گذاری گزینه‌ی آگاهانه‌تری باشد. درهرصورت چه بخواهید مستقیماً در بازار بورس سرمایه‌گذاری کنیم و چه بخواهید از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری اسب خود را زین کنید، بد نیست که در مورد ویژگی‌های این بازار بدانیم.

چرا سرمایه‌گذاری در بورس؟

بازار بورس با بازارهای متداول مثل بازار مسکن، خودرو، طلا، ارز و… تفاوت‌های فاحشی دارد. شاید بتوان رسمی بودن، شفافیت و از همه مهم‌تر برخورداری از پشتوانه‌ی قانونی را مهم‌ترین تفاوت‌های بازار بورس با بازارهای سنتی دانست. بورس برخلاف بازارهای سنتی، بازاری کاملاً رسمی و قانونی است؛ خریدوفروش در آن تابع قوانین مشخص و نظام‌مند‌است.

سرمایه‌گذاری در بورس نقش مهمی در رونق اقتصادی و به گردش درآوردن چرخ اقتصاد دارد، چراکه از این طریق منابع مالی موردنیاز شرکت‌ها جهت توسعه‌ی فعالیت‌هایشان تأمین می‌شود. این مهم باعث رونق کسب‌وکارها و درنهایت اشتغال‌زایی را به دنبال دارد.

البته صرفاً موارد یادشده باعث جذابیت بازار بورس نمی‌شود! بورس دنیایی بی‌حدومرز با جذابیت فراوان است که باعث می‌شود فرد به‌جای گزینه‌های متعدد سرمایه‌گذاری، خرید سهام را انتخاب کند.

با چه هدفی در بورس سرمایه‌گذاری می‌کنید؟

طیف وسیعی از افراد باانگیزه‌های متفاوتی در بورس سرمایه‌گذاری می‌کنند. البته هدف عمدی اغلب آنان کسب سود است! اما هستند گروهی از سرمایه‌گذاران که اهدافی فراتر از کسب سود دارند. آنچه در ادامه بدان می‌پردازیم، توضیح اهداف عمده‌ی فعالین بازار بورس است.

سود سهام

شاید بدیهی‌ترین گروه شرکت‌کنندگان در بازار بورس، اشخاص حقیقی یا حقوقی هستند که سود سهام برایشان جذابیت دارد. چنانچه یک شرکت سهامی پذیرفته‌شده در بورس عملکرد مثبتی داشته باشد، مقدار قابل‌توجهی سود سازی خواهد داشت. طبیعتاً این سود متعلق به سهامداران آن است. از همین رو سود تحقق‌یافته بین سهامداران تقسیم خواهد شد؛ اصطلاحاً از این نوع سود در فرهنگ بورسی تحت عنوان DPS یاد می‌شود. البته برابر قوانین، شرکت‌ها می‌توانند تا 90% سود حاصل‌شده را مجدداً در شرکت سرمایه‌گذاری کنند و آن را بین سهام‌داران تقسیم نکنند! ولی سودآور بودن شرکت بهانه‌ای خواهد بود برای خرید آن توسط گروه دیگری از فعالیت بازار که به آنان سفته‌باز اطلاق می‌شود.

سفته‌بازی

بخشی از فعالین بازار بورس معامله گران یا همان سفته‌بازها هستند. اینان اشخاص حقیقی یا حقوقی هستند. سود سهام به دلیل ناچیز بودن، برای سفته‌بازها جذابیت آن‌چنانی ندارد.

همه می‌دانیم که قیمت سهام پیرو عرضه و تقاضا در بازار تغییر می‌کند. بر همین اساس سفته‌بازها متقاضی سهامی خواهند شد که افق پیش روی آن مثبت و سودآور است. البته سفته‌بازها معمولاً معامله گران کوتاه‌مدت یا میان‌مدت هستند.

استقراض برای مصارف جاری

اوراق بدهی مانند اوراق اجاره برای صاحبان کسب‌وکار بسیار سودمند است. شرکت‌های بازرگانی از طریق انتشار اوراق بدهی به‌واسطه بورس، منابع مالی جهت گسترش فعالیت‌های اقتصادی خود را تأمین می‌کنند.

یافتن شریک برای فعالیت‌ها

یک شرکت جهت توسعه فعالیت‌های تجاری خود، عموماً از دو راه تأمین مالی می‌کند. یک‌راه بدیهی، استقراض از بانک است. البته برای بانک عمل، سودآوری شرکت یا زیان وی اهمیتی ندارد، چراکه در صورت اعطای وام به شرکت مذکور، باید اصل وام به همراه سود آن به بانک بازپرداخت گردد.

اما یک‌راه بهتر وجود دارد! شرکت‌ها می‌توانند بخشی از سهام خود را در بورس عرضه عمومی ‌کنند. این همان چیزی است که در فرهنگ واژگان بورسی کشورمان تحت عنوان عرضه اولیه از آن یاد می‌شود.

عرضه سهام شرکت‌ها در بورس باعث می‌شود تا بدون نیاز به استقراض و خطر ورشکستگی، منابع مالی شرکت از طریق عرضه عمومی سهام به سهامداران حقیقی و حقوقی تأمین شود. با این کار سهامدار با میزان سهام خود در سود و هم در زیان آن شرکت سهیم خواهد شد.

مدیریت ریسک

یکی از ابزارهای جذاب بازار بورس در کشورمان، مبحث پوشش ریسک است. مخصوصاً بازار قراردادهای آتی و اختیار معامله که زیرمجموعه بورس کالا هستند، به‌طور تخصصی برای پوشش ریسک طراحی‌شده‌اند.

هم تولیدکننده و هم مصرف‌کننده می‌تواند به‌واسطه این ابزار جذاب، ریسک فعالیت‌های تجاری خود را تا حدود زیادی پوشش دهد.

پس‌انداز برای آینده

از تمام این مباحث که بگذریم، بازدهی خیره‌کننده بازار بورس طی سالیان گذشته به‌خوبی مشهود است. ناگفته پیداست که میانگین بازدهی بورس نسبت به سایر بازارهای مالی شبیه بازار مسکن، طلا و… بیشتر بوده است. البته این‌ها تمام مزایای بازار بورس نیست! ویدئوی زیر علاوه بر تشریح قانون بهره مرکب، شمارا با ویژگی‌های ارزنده بازار بورس آشنا می‌سازد.