انواع اوراق قرضه در بازار بورس چیست؟
اوراق قرضه، ابزاری مالی و یکی از روش‌های رایج سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت است. در واقع، اوراق قرضه نوعی وام است که در آن سرمایه‌گذار (صاحب اوراق) مبلغی را به یک نهاد (دولت، شهرداری یا شرکت) قرض می‌دهد و در ازای آن، نهاد مذکور موظف به بازپرداخت اصل سرمایه به همراه سود (بهره) در زمان و به صورت توافق شده است. این سود دوره‌ای و معمولاً ثابت است، از این رو به اوراق قرضه، اوراق درآمد ثابت نیز گفته می‌شود. ارائه اوراق قرضه، یکی از راه‌های تامین مالی برای دولت‌ها، شهرداری‌ها و شرکت‌های مختلف است، به خصوص زمانی که نیاز به مبالغ قابل توجهی بیشتر از ظرفیت بانک‌ها باشد. همراه با رها سرمایه به ادامه این مقاله می پردازیم.
اهمیت اوراق قرضه
اوراق قرضه نقش حیاتی در اقتصاد دارند. آنها به نهادهای مختلف کمک می‌کنند تا به منابع مالی مورد نیاز خود برای پروژه‌ها و فعالیت‌هایشان دسترسی پیدا کنند، در عین حال برای سرمایه‌گذاران، فرصتی برای کسب درآمد با سود ثابت و (معمولاً) کمتر نسبت به سایر سرمایه‌گذاری‌های پرریسک ایجاد می‌کنند. البته میزان ریسک اوراق قرضه به نهاد صادرکننده آن وابسته است.
بیشتر بخوانید: مسیر سرمایه گذاری در بورس؛ راهنمایی برای شروع روزهای پرسود!
انواع اوراق قرضه
اوراق قرضه به طور کلی به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
1. اوراق قرضه دولتی
این اوراق توسط دولت‌ها منتشر می‌شوند تا نیازهای مالی خود (مانند پرداخت حقوق کارمندان، هزینه‌های عمومی و پروژه‌های ملی) را تامین کنند. سرمایه‌گذاری در اوراق قرضه دولتی معمولا کم‌ریسک‌تر از سایر انواع اوراق قرضه است، چرا که احتمال عدم بازپرداخت اصل سرمایه توسط دولت کمتر است. با این حال، ریسک این نوع سرمایه‌گذاری نیز به ثبات وضعیت اقتصادی کشور وابسته است. در کشورهای با ثبات اقتصادی قوی، ریسک اوراق قرضه دولتی بسیار کمتر است.
2. اوراق قرضه شهرداری
این اوراق توسط شهرداری‌ها به منظور تامین مالی پروژه‌های شهری مانند ساخت بیمارستان، مدرسه، نیروگاه، پل، خیابان و … صادر می‌شوند. سود حاصل از خرید این اوراق معمولا از مالیات معاف است که این مزیتی مهم برای سرمایه‌گذاران به شمار می‌آید.
3. اوراق قرضه شرکتی
این اوراق توسط شرکت‌ها و کسب‌وکارهای خصوصی صادر می‌شوند تا برای فعالیت‌های گسترده، توسعه یا پروژه‌های جدید مالی کافی تهیه کنند. به دلیل بالاتر بودن ریسک عدم بازپرداخت نسبت به اوراق دولتی، سود این نوع اوراق قرضه معمولا بیشتر است. همچنین، تنوع زیادی در اوراق قرضه شرکتی وجود دارد که به سرمایه‌گذاران گزینه‌های بیشتری برای انتخاب می‌دهد. سود حاصل از این نوع اوراق قرضه مشمول مالیات است.
عوامل موثر بر قیمت اوراق قرضه
قیمت اوراق قرضه تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار می‌گیرد. از جمله این عوامل می‌توان به نرخ بهره بازار، امتیاز اعتباری نهاد صادر کننده، مدت زمان باقی مانده تا سررسید اوراق و شرایط اقتصادی کلان اشاره کرد. به طور کلی، افزایش نرخ بهره بازار باعث کاهش قیمت اوراق قرضه می‌شود و بالعکس. همچنین، امتیاز اعتباری بالاتر نهاد صادرکننده، باعث افزایش تقاضا و در نتیجه افزایش قیمت اوراق قرضه می‌شود. در شرایط اقتصادی نامطمئن، سرمایه‌گذاران به دنبال سرمایه‌گذاری‌های کم‌ریسک‌تر هستند و ممکن است قیمت اوراق قرضه کاهش یابد.
مزایای سرمایه‌گذاری در اوراق قرضه
- درآمد ثابت: اوراق قرضه درآمد ثابت و منظم را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کنند.
- نسبتاً کم‌ریسک (در مقایسه با سایر سرمایه‌گذاری‌ها): بسته به نوع اوراق قرضه، میزان ریسک آنها نسبت به سرمایه‌گذاری در بازار سهام و … کمتر است. البته، این به معنای بدون ریسک بودن آنها نیست.
- تنوع‌پذیری: سرمایه‌گذاران می‌توانند با سرمایه‌گذاری در انواع مختلف اوراق قرضه (دولتی، شهرداری، شرکتی) پرتفوی خود را تنوع بخشند و ریسک را کاهش دهند.
- مناسب برای اهداف بلندمدت: اوراق قرضه معمولا برای اهداف بلندمدت سرمایه‌گذاری مناسب‌تر هستند.
معایب سرمایه‌گذاری در اوراق قرضه
- بازده پایین‌تر نسبت به سایر سرمایه‌گذاری‌ها (در مقایسه با سرمایه‌گذاری‌های پرریسک): بازده اوراق قرضه معمولا کمتر از بازده سایر سرمایه‌گذاری‌های پرریسک مانند سرمایه‌گذاری در سهام است.
- ریسک نرخ بهره: تغییر در نرخ بهره بازار می‌تواند تاثیر منفی بر قیمت اوراق قرضه داشته باشد.
- ریسک اعتباری: اگر نهاد صادر کننده اوراق قرضه توانایی بازپرداخت اصل سرمایه و سود را نداشته باشد، سرمایه‌گذار با ریسک از دست دادن تمام یا بخشی از سرمایه خود مواجه خواهد شد. این ریسک در اوراق قرضه شرکتی بیشتر از اوراق قرضه دولتی است.
اوراق قرضه ابزاری مالی هستند که می‌توانند نقش مهمی در پرتفوی سرمایه‌گذاری افراد داشته باشند. با درک انواع و ویژگی‌های آنها و همچنین آگاهی از مزایا و معایب هر نوع، سرمایه‌گذاران می‌توانند تصمیمات سرمایه‌گذاری مناسب‌تری بگیرند. توصیه می‌شود قبل از هر تصمیم سرمایه‌گذاری، با یک کارشناس مالی مشورت شود.
اوراق قرضه: راهنمای جامع سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت
اوراق قرضه (Bonds) ابزاری مالی هستند که به عنوان یکی از رایج‌ترین و شناخته‌شده‌ترین روش‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت در سراسر جهان مطرح هستند. در واقع، اوراق قرضه نوعی وام هستند که در آن سرمایه‌گذار (دارنده اوراق) مبلغی را به یک نهاد (دولت، شهرداری یا شرکت) قرض می‌دهد و در ازای آن، نهاد مذکور موظف به بازپرداخت اصل سرمایه به همراه سود (بهره) در زمان و به شکلی از پیش تعیین‌شده است. این سود دوره‌ای و معمولاً ثابت است، از همین رو به اوراق قرضه، اوراق درآمد ثابت نیز گفته می‌شود. صدور اوراق قرضه، یک روش موثر برای تامین مالی دولت‌ها، شهرداری‌ها و شرکت‌های مختلف، به خصوص برای پروژه‌های بزرگ و نیازمند سرمایه‌های هنگفت است.
اهمیت اوراق قرضه در اقتصاد
اوراق قرضه نقشی حیاتی در پویایی اقتصادی ایفا می‌کنند. آنها به دولت‌ها، شهرداری‌ها و شرکت‌ها کمک می‌کنند تا به منابع مالی مورد نیاز خود برای اجرای پروژه‌ها، توسعه و فعالیت‌های مختلف دسترسی پیدا کنند. از سوی دیگر، برای سرمایه‌گذاران، فرصتی برای کسب درآمد با سود ثابت و (معمولاً) کمتر نسبت به سایر سرمایه‌گذاری‌های پرریسک فراهم می‌کنند. البته، میزان ریسک سرمایه‌گذاری در اوراق قرضه به نهاد صادر کننده آن و عوامل دیگر وابسته است.
انواع اوراق قرضه بر اساس سررسید
طول عمر اوراق قرضه متفاوت است و از 1 تا 50 سال متغیر است. بر اساس مدت زمان تا سررسید، اوراق قرضه به سه دسته طبقه‌بندی می‌شوند:
- اوراق قرضه کوتاه‌مدت: سررسید این اوراق بین 1 تا 5 سال است.
- اوراق قرضه میان‌مدت: سررسید این اوراق بین 5 تا 10 سال است.
- اوراق قرضه بلندمدت: سررسید این اوراق بیش از 10 سال است.
نکات کلیدی در مورد اوراق قرضه
هر اوراق قرضه دارای ارزش اسمی مشخصی است که مبلغی که در سررسید به دارنده اوراق پرداخت می‌شود.
- عرضه خصوصی: برخی از اوراق بهادار به صورت خصوصی عرضه می‌شوند و فقط ناشر و خریدار اولیه می‌توانند آن را مبادله کنند.
- حقوق دارندگان اوراق قرضه: دارندگان اوراق قرضه بستانکار سازمان هستند و حق دریافت اصل مبلغ اسمی و بهره آن را دارند. این حقوق در قرارداد ذکر می‌شود.
- حق رای: دارندگان اوراق قرضه تنها در موارد خاص، مانند تصمیم‌گیری برای انتشار مجدد اوراق یا ادغام شرکت، حق رای دارند. مالکیت شرکت به آنها تعلق نمی‌گیرد و سود سهام نیز به آنها پرداخت نمی‌شود.
- اولویت در ورشکستگی: در صورت ورشکستگی سازمان، اصل و فرع سرمایه متعلق به دارندگان اوراق قرضه پیش از سهام‌داران پرداخت خواهد شد.
- وثیقه: برخی از سازمان‌ها اوراق بهادار خود را به همراه وثیقه منتشر می‌کنند تا جذابیت بیشتری برای سرمایه‌گذاران ایجاد کنند.
نتیجه گیری
اگر تا بحال در مورد انواع اوراق قرضه در بازار بورس چیست؟ نمیددانستید اما حالا با خواندن این مقاله از سایت رها سرمایه به اطلاعات جامعی دست پیدا کردید. برای بالا بردن دانش خود و موفقیت در مسیر بورس دوره دوره جامع پیشگامان بورس را ببینید.
سوالات متداول
انواع اوراق قرضه در بازار بورس چیست؟
قرضه به طور کلی به سه دسته دولتی، شرکتی و شهرداری می‌شوند.
مشارکت چیست؟
سهام مشارکت قرضه است که برای تامین پروژه های مالی عمرانی و زیرساختی منتشر می شود.
سرمایه‌گذاری در قرضه چیست؟
قرضه عموماً درآمد ثابت و سود مشخصی دارند و می‌توانند نقش پرتفوی را کاهش دهند.
چگونه می توانم قرضه مناسب را انتخاب کنم؟
برای انتخاب قرضه مناسب باید به عواملی مانند مدت سررسید، نرخ بهره، رتبه اعتباری و هدف سرمایه گذاری توجه شود.
آیا سرمایه گذاری در قرضه برای همه مناسب است؟
خیر، سرمایه گذاری در قرضه برای افرادی که به دنبال یک درآمد هستند، مناسب‌تر است.
آیا می‌توان قرضه را در بورس خرید و فروش کرد؟
بله، تعداد زیادی قرضه در بورس اوراق بهادار هستند.
برای سرمایه گذاری در قرضه به چه میزان سرمایه نیاز است؟
حداقل مبلغ سرمایه گذاری در اعتبار قرضه بسته به نوع اعتبار و کارگزاری انتخابی است.
آیا می‌توان قرضه را قبل از سررسید فروخت؟
بله، می‌توان قرضه را در بازار ثانویه از سررسید خرید و فروش کرد.
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.